Dobra praca, zadbany wygląd, kontakty towarzyskie, może nawet sukces finansowy. I alkohol. Nie zawsze codziennie. Czasem „dla relaksu”, „dla towarzystwa”, „bo stres”.
Wysokofunkcjonujący alkoholik nie pasuje do stereotypu. Nie leży pod sklepem, nie traci pracy. Wręcz przeciwnie – jest aktywny, skuteczny i „ma wszystko ogarnięte”. Tylko wewnątrz – często walczy, cierpi i czuje, że traci kontrolę.
W tym artykule pokażemy, czym jest wysokofunkcjonujący alkoholizm, jak go rozpoznać i dlaczego to jeden z najczęściej niezauważanych rodzajów uzależnienia.
Kim jest wysokofunkcjonujący alkoholik?
To osoba, która pozornie świetnie sobie radzi: pracuje, zarabia, prowadzi życie rodzinne, ale ma utrwaloną, destrukcyjną relację z alkoholem. Często pije wieczorami, po pracy, w samotności lub w kontrolowany sposób – tak, żeby „nikt się nie zorientował”.
Nie ma oczywistych sygnałów upadku, dlatego zarówno otoczenie, jak i sam uzależniony wypiera problem. Mówi: „To tylko wino do kolacji”, „Przecież nie piję w pracy”, „Zarabiam, nie biję, nie mam problemu”.
To forma uzależnienia, którą najtrudniej zauważyć i przyznać się do niej – nawet sobie samemu【1】.
Objawy wysokofunkcjonującego alkoholizmu
- Picie codzienne lub regularne „dla rozładowania napięcia”
- Ukrywanie ilości wypijanego alkoholu lub picie w samotności
- Wzrost tolerancji – potrzeba większych dawek, żeby się „wyluzować”
- Niemożność odpoczynku, snu czy relaksu bez alkoholu
- Myślenie o piciu wcześniej niż się zaczyna
- Próby przerwania picia, które kończą się niepowodzeniem
- Drażliwość lub niepokój, gdy nie można się napić
Dlaczego tak trudno to rozpoznać?
Bo sukces społeczny staje się zasłoną dymną. Alkoholik wysokofunkcjonujący często sam w siebie nie wierzy, ale perfekcyjnie gra rolę osoby „silnej, kompetentnej, stabilnej”.
Często towarzyszy temu wewnętrzne napięcie, samokrytyka, brak kontaktu z emocjami. Alkohol staje się lekarstwem na samotność, napięcie, niskie poczucie wartości – ale z czasem przejmuje kontrolę【2】.
Według PARPA, nawet 600–700 tys. Polaków zmaga się z uzależnieniem od alkoholu, a znaczna część z nich to osoby pracujące zawodowo i społecznie funkcjonujące pozornie bez zarzutu【3】.
Ryzyko związane z tym typem uzależnienia
Wysokofunkcjonujący alkoholizm potrafi trwać latami. Osoba uzależniona przez długi czas nie ponosi „typowych” strat (praca, rodzina), dlatego nie ma motywacji, by coś zmienić. Tymczasem szkody rozwijają się „po cichu”:
- zaburzenia snu, lęki, wypalenie psychiczne
- narastające konflikty w relacjach (często pasywno-agresywne)
- choroby układu krążenia, wątroby, przewodu pokarmowego
- izolacja emocjonalna, brak poczucia sensu
- wewnętrzne poczucie „podwójnego życia” i wstydu
Jak wygląda leczenie?
Leczenie wysokofunkcjonującego alkoholizmu wymaga delikatnego, indywidualnego podejścia. Osoby z tej grupy często mają wysokie wymagania wobec siebie i obawiają się stygmatyzacji. W Phoenix Recovery Center tworzymy bezpieczne warunki, w których można szczerze mówić o uzależnieniu – bez oceniania i bez etykietek.
Oferujemy:
- Terapię uzależnień dla osób aktywnych zawodowo i społecznie
- Wsparcie w nurcie terapii poznawczo-behawioralnej, ACT, pracy z emocjami
- Terapię podwójnej diagnozy (gdy pojawiają się też lęki, depresja, wypalenie)
- Komfort, dyskrecję i dopasowanie do Twojego rytmu życia
- Nowoczesne formy wsparcia – terapia VR, refleksologia, konsultacje dietetyczne
Czy można żyć inaczej?
Tak. I wcale nie musisz się „rozpaść”, żeby to zmienić. Wystarczy zacząć mówić prawdę – najpierw przed sobą.
Wysokofunkcjonujący alkoholik to osoba, która zasługuje na pomoc – tak samo jak każdy inny. Tylko że często musi nauczyć się ją przyjąć. I zaufać, że życie bez alkoholu nie jest słabością, tylko wyborem siły.
Źródła:
[1] Mellibruda, J. (2006). Psychologiczna analiza uzależnienia od alkoholu. IPiN
[2] Woronowicz, B. (2019). Uzależnienia. Geneza, terapia, powrót do zdrowia. Media Rodzina
[3] PARPA – Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, 2023